Yüzyılın felaketinin 14. gününe girerken yaşanan acılar gündemdeki yerini korumaya devam ediyor.
Kahramanmaraş’ta meydana gelen 2 şiddetli deprem büyük yıkıma ve binlerce can kaybına neden oldu.
11 ilde hissedilen afetin etkisi büyük hasara yol açtı.
Büyük dehşete de yol açan deprem vatandaşlardan birçok soruyu da beraberinde getirdi.
Bu nedenle bilim adamları konuyu ele alarak raporlar hazırlamaya başladılar.
İTÜ’den beyin sarsıntısı raporu
İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) de afet bölgesinde geniş çaplı çalışma başlattı. Elde edilen sonuçlarla Kahramanmaraş depremi ön raporu hazırlandı.
İTÜ Rektörü Prof. Dr. İsmail Koyuncu’nun önsözünü yaptığı raporda, üniversitenin inşaat mühendisliği, jeoloji, jeofizik mühendisliği ve mimarlık fakültesi akademisyenlerinden bilim insanlarının inceleme ve gözlemlerine yer verildi.
“Fayın belirli yerlerinde yüzey kırığı gözleniyor”
Raporda şu ifadelere yer verildi:
Bu sarsıntılar sonucunda uydu peyzajlarında geniş bir yüzey kırığı alanı haritalanmıştır. Fayın zeminde makul kesimlerinde yüzey kırığı gözlenir. Fayın tabular yapısı ve izi toprakta bilinen sınırlara yakın olmakla birlikte morfolojik olarak Çardak Fayı’nın sırt ve yamaçlarından ilerlediği görülmektedir. Bu depremin arazi izleri ve yüzey kırık haritası yeni bilgiler içermektedir.
5 ana yıkım nedeni
İTÜ’nün raporunda, Doğu Anadolu Fay Sınırı üzerindeki 11 ilde çok sayıda betonarme binanın 2 şiddetli depremde yıkıldığı belirtildi.
Bu ölçekteki tahribatın ana sebepleri de ele alındı ve 5 ana sebep şu şekilde sıralandı:
- Binalar çok eski.
- Temellerin oturduğu tabanın düşük taşıma kapasitesi.
- Kullanılan ekipmanların kalitesiz olması.
- Kolon ve kirişlerin kesit ölçülerinin ve donatı ölçülerinin yetersiz olması, yönetmeliklere uygun olmaması.
- Bitişik düzende inşa edilen binaların farklı kat seviyeleri.
“8-10 metre yer değiştirmiş”
Bilim adamlarının imzasını taşıyan raporda, sarsıntıda gözlemlenen çoklu bilgi setine bağlı yırtılma-atım modellerinin birden fazla fay segmentinin ortasında yaklaşık 8-10 metre değişen yer değiştirme değerleri verdiği vurgulandı. hem meydana gelen depremler hem de saha gözlemleriyle uyumluydu.
Açıklamada, modelleme sonuçları Nurdağı-Pazarcık ve Ekinözü depremlerinin kırılma sürelerinin sırasıyla yaklaşık 100 ve 60 saniye olduğunu ortaya koydu.
“Güvensiz yapı stokunun yasallaşması durdurulmalı”
Öte yandan raporda benzer bir yıkımın yaşanmaması için alınacak tedbirlere de yer verildi.
Açıklamada şunlar söylendi:
Bilimsel dayanakları olmayan, imar affı, imar barışı gibi mühendislik hizmeti almamış, sağlıksız ve akıl almaz yapı stokunu yasallaştıran yönetmeliklere son verilmeli, inşaat sürecinde doğal eşikler esas alınmalı, inşaatlarda yeni planlama sürecinde kültür varlıkları dışında bu alanlara izin verilmemelidir.
100 milyon ton beyin sarsıntısı atığı bekleniyor
